Mentorluk ile koçluk kavramlarını biraz açıp, birbirinden farklı oldukları yerleri anlatmaya çalışacağım. Bunun için ilk olarak Mentor, Koç ve diğer yaklaşımlara bir bakalım.
Mentor yaklaşımı: "Beni izleyin ve yaptıklarımı örnek alın."
Koç yaklaşımı: "Ne yapmayı istiyorsun?"
Danışman yaklaşımı: "Doğru çözüm budur, bu şekilde yapabilirsiniz."
Eğitmen yaklaşımı: "En iyi uygulama yöntemi böyledir..."
Mentor; kurum içi yol gösterici kişi olarak tanımlanabilir. Mentor danışanından yani Mentee’den daha tecrübeli, daha başarılı ve hiyerarşik olarak daha üst konumdadır. Mentor bilgi birikimi ve tecrübesini mentee ile paylaşarak, ona şirket için uyum sürecinde ve kariyer yolu çizmesi konularında yardımcı olur. İşinde daha başarılı olması adına menteeye tavsiyelerde bulunur. Temelde bütün yaklaşımlar gibi mentorluk da çalışandan en fazla performans alabilmek için ortaya çıkmış yöntemlerden biridir. Mentee, Mentor desteği ile kendini daha güvende, emniyetli ve daha güçlü hisseder.
Mentorun temel hedefi, menteenin kişisel ve kariyer gelişimine destek olmaktır. Uzun vadeli bir programdir. Mentor, tavsiye, bilgi aktarımı ve geri bildirimleri ile menteeyi destekler. “Ben bu şekilde başardım. Beni izle, yaptıklarımı yaparsan sen de başarırsın.” tutumunu ve yönetimini sergiler.
Koçluk, en basit anlatım ile, değişim, gelişim ve beceri geliştirme yönetimi ya da yöntemidir. Koç; kişi belirlediği konuda değişirken, gelişirken ya da beceri kazanırken onu destekleyen, farkındalığını arttıran yol arkadaşıdır. Koç, kişiyi kendi belirlediği herhangi bir konu üzerinde gerçekten derin düşündüren kişidir. İnsan düşünen bir varlık olmakla birlikte düşündüğümüz konular ile, bir önceki gün düşündüğümüz konuların 90%’ı aynıdır. Koç, kişiyi aynılığın dışına çekerek, olaylara farklı açılardan bakmasını sağlar. Kişinin kendi potansiyelini ortaya çıkarmasına yardım eder. Koç ile danışanı arasında hiyerarşik konum ya da ast-üst ilişkisi yoktur. Tamamen aynı konumdadırlar.
Koçun, danışanından daha bilgili/tecrübeli olması ya da danışanın konusu hakkında uzmanlığı olması gerekmez. Gerekli olan şey; koçun yetkin bir koçluk okulundan koçluk eğitimi almış olmasıdır.
Koç, tavsiye vermez, yönlendirme yapmaz, şikayet dinlemez. Koçluk görüşmesi, geçmişe dönük içini dökerek rahatlama seansı değildir. Gelecek ve çözüm odaklıdır. Koç kişinin özel hayatını merak etmez, sadece kişinin konusu hakkında sorular sorarak danışanın farkındalığını arttırır. Varsa gözden kaçan noktaları fark etmesine, görüş açısı dışında kalan yerleri bulmasına yardımcı olur.
Koçluk tek seferlik görüşme değildir. Danışanın belirlediği hedefe ulaşmak için için en az 6, ortalama olarak 8-10 seanlık görüşmeler yapmak daha iyi sonuçlar verir. Bu görüşmelere danışan isterse devam edebilir, istemezse devam etmez.
